Nikel elementinin geçmişi milattan önceki yıllara dayandığı rivayet edilmektedir. Bu madde ilk olarak 1751 yılında ortaya çıkmıştır. Yerkabuğundaki belli başlı elementlerden bir tanesidir ve çok uzun bir süredir endüstride kullanılmaktadır. Nikel ilk olarak Norveç de kullanılmıştır. Paslanmaz çelik üretiminin vazgeçilmezlerinden bir tanesi olmuştur. Kaplama ve döküm sektörlerinde de en önemli metal olmuştur. Nikelin değeri her geçen gün artmaktadır.

Periyodik cetvelde atom numarası 28, atom kütlesi 58,69 olan bu elementin erime sıcaklığı 1455 derecedir. Bu cetvelde geçiş metalleri arasında olduğu bilinir. Parlak olarak gümüş beyazı rengini anımsatmaktadır. Bütün meşhur olan metallerle birlikte alaşımlarda kullanılır.

Yerkabuğun da çok fazla bulunan Nikel en bol elementler sıralamasında beşinci elementtir. Doğada saf olarak bulmak çok zordur Çoğunlukla demir ve kobalt ile beraber bulunur.

Nikel malzemesinin günümüzde nikel paslanmaz türleri olarak nikel boru, nikel çubuk gibi çeşitli üretimleri bulunmaktadır. Nikelin kimyasal özelliğine bakıldığında sert ve katı bir özelliği bulunur. Saf nikelden çok eski dönemlere ait ilk para yapıldığı bilinir. Ayrıca bakır nikel olmak üzere nikelin paslanmaz özelliği olduğu bilinen özelliklerinden bir diğeridir.  Bakır nikel alaşımlar ise genelde çatal bıçak takımları üretilirken kullanılan, mutfak aletlerinde yaygın şekilde tercih edilen ürünlerdir. 

Birçok nikelin kullanım alanları bulunur. Madeni paralardan tutun da hastanelerde bulunan neşter ürünlerine, ameliyathanelerdeki bıçak ve kesici diğer ürünlere kadar nikel paslanmaz özelliği kullanılarak yaygın şekilde kullanılır. Korozyona karşı dayanıklıdır ve bu sayede diğer metalleri koruma gibi özelliği olması sayesinde de kaplama olarak kullanımı bulunur.

Nikel Nerelerde Kullanılır

- Nikel alaşım bir maddedir. Bu yüzden her maddede rahatlıkla kullanılmaktadır.

- Bu maddenin saf hali her zaman iç içe olduğumuz bozuk paralarda da kullanılmıştır.

- Nikelin en iyi bilinen kullanım yeri elektro kaplamadır. Bu yüzden otomobillerin kapı mandallarında ve banyo bataryaları gibi artık bütün kaplı eşyalar da nikel alaşımları mevcuttur.

- Nikelin dünyada revaçta olmasının belirgin özelliklerinden bir tanesi de zırhlı olan her şeyde en önde yer almasıdır. Çelik nikelle beraber zırh üretiminde kullanılmaktadır.

- Bu madde paslanmaz çelik üretiminde de önemli bir yere sahiptir. Herhangi bir sektörde veya malzemede paslanmaz kelimesini duyduğumuz anda nikel maddesi ile karşılaşmışız demektir.

- Dünya da zamanın en değerli şeylerinden biri olan iletişimin, internetin hızlı olmasını dahi aslından nikel alaşımlarına borçluyuz. Çünkü kablolardaki nikel alaşımları ile iletişim hızımız beş kat artmaktadır.

- Nikel esaslı alaşımlar (süper alaşımlar), motorun sıcak bölge parçaların imalinde kullanılmaktadır. Bu yüzden havacılığın kalbi olan gaz türbinlilerinin çalışmasında ki yerinin önemli olduğu asla tartışılmazdır.

- Bu maddenin en ilginç kullanım alanlarından bir tanesi ABD bozuk paralarında kullanılmasıdır. Bu paraların içerisinde 1.25 gram nikel kullanılmıştır. Bunu ve nikelin değerini bilenler tarafından bozuk paralar eritip içerisinde ki Nikeli kullananlar zamanla fazlalaşmıştır. Bu yüzden bu ülkede bozuk paranın eritilmesi ve ticareti suç olarak yasalaştırılmıştır. Daha ilginci ise bu suçu işleyenlere beş yıl kadar hapis cezaları verilebilmektedir.

Dünya Nikel Rezervi ve Cevheri

Dünya metal nikel rezervinin toplamı 78 milyon ton, görünür ve muhtemel rezerv toplamı ise 130 milyon tondur. Bunun yaklaşık %40’ı sülfürlü yataklarda, %60’ı lateritik yataklarda bulunur. Bilinen en önemli nikel yatakları; Avustralya, Brezilya, Rusya ve Yeni Kaledonya Adaları, Küba, Filipinler ve Endonezya’da bulunmaktadır. İlk beş sırada yer alan ülkelerden; Avustralya’da 19 milyon ton, Brezilya’da 10 milyon ton, Rusya’da 7,6 milyon ton, Yeni Kaledonya’da 6,7 milyon ton ve Küba’da 5,5 milyon ton metal nikel rezervi mevcuttur.

Ticareti Dünyada yılda yaklaşık 40 milyon ton civarında “nikel cevheri ve zenginleştirilmiş nikel” ticareti yapılmaktadır. Bu cevherin en büyük alıcısı olarak %79 ile Çin başı çekmektedir. Bunu sırasıyla Japonya ve Güney Kore izlemekte ve bu üç ülke dünya nikel cevherinin %97’lik kısmını ithal etmektedir. Nikel üretimi gerçekleştirip ihracat yapan ülkeler sıralamasında, miktar bazında 1. sırada %91’lik payla Filipinler, 2. sırada %5,5’lik payla Guatemala yer alır. Bu iki ülkeyi; Zimbabve, Avusturalya, Rusya, Güney Afrika ve %0,22’lik pay ile Türkiye izlemektedir.

Türkiye’de Nikel Rezervi

Jeolojik konumu nedeniyle nikel cevherleşmesine uygun olan Anadolu’nun çok farklı yerlerinde nikel rezerv tespiti yapılmıştır. En büyük nikel yatakları Manisa Manisa ve Eskişehir illerin de bulunur. Ayrıca; çeşitli yerlerimizde de nikel yatakları tespit edilmiştir. Ekonomik ve işletilebilir olan nikel oluşumları Manisa-Çaldağ, Manisa-Gördes ve Eskişehir-Mihalıççık-Yunus Emre madenleridir.

Diğer bölgelerdeki cevherler düşük tenörlü olduklarından işletilmeleri şuan için ekonomik olmamaktadır. 2000’li yıllarla nikel fiyatlarının hızlı yükselişi ile başlayan özel sektör girişimleri, nikel madenciliğine hareketlenme getirmiştir. Ülkemizde nikel madenciliği son yıllarda birkaç özel firma tarafından yapılmakta olup, bilinen toplam nikel cevheri rezervi yaklaşık 40 milyon tondur, bunun yaklaşık 30 milyon tonu Manisa-Çaldağ sahasında bulunmaktadır. Türkiye'de en çok nikel de Çaldağ yöresindedir.

Yani ismini çok duymadığımız hatta bazılarımızın hiç duymadığı nikel maddesi aslında hayatımızın her anının içerisinde yer almaktadır. Titanyum ve nikel alaşımların önümüzdeki dönemde de kullanılmasına devam edilecektir. Nikel havaya karşı asitlendirme direnci gösterebilmektedir.  Bu nedenle aklımıza gelebilecek birçok alaşımın üretiminde kullanım alanı çok yaygındır. Kolay işlenebilme özelliğinden dolayı dünyada ki değeri her geçen gün artmaktadır. Nikel ülkemizde kullanılan paslanmaz çeliklerin ham maddelerinden bir tanesidir.

Bize Ulaşın