Demir karbon alaşımı olarak belirtilen, kimyasal bileşen olarak incelendiğinde de %12 ve üzerinde krom elementi bulunduran paslanmaz çelikler, bu içerdiği malzemeler sayesinde korozyona karşı, paslanmaya karşı yüksek direnci bulunmaktadır. Paslanmaz çeliklerde kaliteye göre 4 farklı ana grup bulunmaktadır. Bu gruplar Östentitik, Ferritik, Martenzitik ve Dubleks (Östenitik – Ferritik) olarak sıralanabilir.
Nikel içermez ve yüksek krom içermesiyle bilinen Ferritik paslanmaz çelikler, yüksek korozyon direnci sağlamaktadır. Ferritik paslanmaz çelikler yüksek manyetik oranına sahiptir. Karbon içerikleri nedeniyle doğrudan ısıl işleme tabi tutulmayıp kolay şekilde haddelenebilir çeliklerdri. Ayrıca bu tür çeliklerde ısıl işlem uygulaması olarak tavlama işlemi uygulanabilir.
Paslanmaz çelik denilince akla gelen çeliklerin ve paslanmaz çelik nerede kullanılır diye bakıldığında neredeyse %60’ı bu tür paslanmaz çeliklerden çıkmaktadır. Karbon oranı en az %16, karbon oranı en fazla %0,15 gibi oranlarda kullanılır. En çok 304 kalite paslanmaz çelik bu kategoriye girer. Manyetik özelliği olmayan östenitik paslanmaz çelik, ısıl işleme tabi tutulmayıp bu sayede süneklik özelliği yüksek olarak bilinir. Korozyona karşı dayanıklı olur, haddeleme ile sertleşme gösterirler. Kaynak yapılmaya açık, işlenebilir özelliği olması sayesinde de yoğun şekilde kullanımı bulunur.
Önemli alaşım grubu olarak, %11 ile %17 krom içeren paslanma çelik grubudur. %0,1 ile %0,65 karbon grubuyla tepkisi kökten değişkenlik gösteren bu paslanmaz çeliklerde, yüksek karbon sayesinde ısıl işlem gördüğünde sertleştirilmesi sağlanmaktadır. Östentitik gibi kaynak kabiliyeti yüksek değil, aksine düşüktür.
Eğer kaynak yapılacaksa, kaynakta sonra da tavlama yapılması gerekmektedir. Korozyon dayanıklılığı olarak da östenitik gruba göre çok daha düşüktür. Bunlarla beraber malzemelerde verimli olması, da sıcaklığa göre değişkenlik gösterir. Doğrudan sıfırın altındaki derecelerde yumuşaklık yitiren bu paslanmaz çelikler, eğer çok yükse ksıcaklıklara gelirse burada dayanıklılık oranları da düşmektedir.
Eşit miktarda kullanılacak östenit ve ferrit içeren ile birlikte oluşurlar. Sertlik derecesi yüksek, korozyon direnci oldukça iyi oranda yüksektir. Bununla beraber ısıl işlem ile sertleştirilemez. Dublex paslanmaz çelikler, östenitik çeliklere göre daha kuvvetli bir dayanıklılığa sahiptir. Korozyona karşı oldukça güçlü ve stres korozyonuna karşı östenitiklerden daha iyidir. Ortalama %19 ile %28 yüksek oranda krom, %5'e kadar da molibden bulunur. Östenitiklere göre daha düşük oranda nikel içerir ve bu sayede de güçlü bir yanı vardır.
304 kalite paslanmaz çelikler, temel kaliteye sahip ve yaygın kullanımı olan paslanmaz çeliklerdir. Kullanım alanları incelendiğinde de birçok mutfak eşyalarında, ev eşyalarında yaygın kullanıma sahiptir. Ayrıca tıp ve otomotiv endüstriyel alanlarında, eşanjör veya boyler imalatlarının tamamında, birçok düşük sıcaklık içeren alanlarda kullanılmaktadır.
304L Paslanmaz Çelik 400 c'ye kadar sıcaklıklarda kullanımı bulunan, birçok depolama alanlarında, tank ve kazanlarında, birçok kağıt sanayi, petrol kimya sanayi ve ısı alanlarının üretiminde kullanılmaktadır. 304L aynı zamanda mekanik özelliklerini incelendiğinde 304 kalitesine göre daha düşüktür.
316 paslanmaz çelik kullanım alanları genelde sıcaklığın olduğu alanlardır. Kimya sanayi alanlarında, petrokimya ve gıda sanayi gibi birçok buhar kazanlarından tutun da meyvesuyu, likör ya da et işletme tesislerinin birçoğunda yaygın kullanımı bulunmaktadır. Ortalama 900 c ye kadar sıcaklıklarda mukavemeti güçlüdür. Her türlü sıcaklığa kadar yüksek derecede etkilidir.
321 kalite paslanmaz çeliklerde, genel korozyon özellikleri bulunur. Korozyona karşı hassastır ve bütün ısılarda da yumuşaktır. 900 c ye kadar yüksek sıcaklıklarda oldukça güçlü tepki verir. Paslanmaz çelik kalitesi de 304 gibi benzerdir. Kimya ve petrokimya sanayi alanlarında, kazanlarda ve ısıtıcılarla ilgili birçok çalışma alanlarında kullanıldığı gözlenmektedir.
304L kalitesi ise 304 kalitesine göre daha düşük karbon içeren modelleridir. İç yapı değişimi noktasında dayanıklılık oranı yüksektir. Genel olarak nitrik aside dayanıklılığı yüksek olduğu için tercih edilir. Gerilme korozyon çatlağı ve korozyona karşı dirençlidir. Çeşitli kimya alanlarında, ısı değiştirgeçlerinin bulunduğu alanlarda, kağıt sanayi ve nitrik asit üniteleri denilebilir sabun üretim tesislerinde kullanımı yaygın olarak bilinir.
410 kalite paslanmaz çeliğin kullanım alanları sulandırılmış asitlere karşı dayanıklılığı ile havası alınmış veya klorlanmış sularda dayanıklılığı yüksektir. Ortalama 700 C değerlerine kadar oksidasyon mukavemetine karşı etkilidir. Aynı zamanda bu 410 kalite paslanmaz çelik düşük sıcaklıklarda kırılgan olarak bilinir. Günümüzde 410 paslanmaz çelik kullanım alanları petrokimya endüstriyel alanlar, ısı değiştirgeçlerinde ya da buhar, su vanalarında kullanılır. Bununla beraber mutfak aletlerinde ve spor ekipmanlarının birçoğunda da yine 410 kalitesi kullanıldığı görülür.
420 kalite paslanmaz çelikler, sulandırılmış, zayıf asitlere karşı iyi dayanıklılığa sahiptir. Su verme sonrasında güçlü mekanik özelliği bulunur. 700 C’ye kadar sıcaklıklarda oksidasyon mukavemeti yüksektir. Karbondioksit, kirlenmiş petrol kuyusu gibi alanlarda genel olarak dişli boru yapılabilir türlü alanlarda kullanılmaktadır.
430 paslanmaz çelikler ise genel olarak korozyon dayanımı ve korozyon direnci 410 ile 420 kalitesine göre daha yüksektir. Bununla beraber düşük karbonludur. Düşük sıcaklıklara kadar olan durumlarda kırılgan olurlar. Petrokimya endüstriyel alanlarda kullanımı yaygındır.